ترس، برادر مرگ
ترس از اجتماع با علائم و نشانههای جسمی و عاطفی بروز میکند. علائم و نشانههای عاطفی و روحی شامل این موارد است1 ترس شدید از موقعیتهایی که در آن افراد غریبه و ناآشنا وجود دارند.)2 ترس از حضور در مکانهایی که حس میشود فرد مورد قضاوت قرار میگیرد.)3 اضطراب از اینکه ممکن است سایرین به فرد بخندند و یا او را ناراحت کنند.)4 ترس از اینکه سایرین علائم جسمی اضطراب را در فرد متوجه شوند.)5 اضطرابی شدید در حدی که زندگی روزمره،کار، مدرسه و سایر فعالیتهای فرد را کاملا فلج کند.علائم و نشانههای جسمی شامل این موارد است:برافروختگی، تعریق شدید، لرزش، تهوع، درد شکم ، بروز مشکل در صحبت کردن، احساس گرفتگی عضلات، گیجی، تپش قلب، اسهال؛ به عبارتی فرد مبتلا در اجتماع حضور پیدا نمیکند تا به چنین علائمی مبتلا نشود.
هر مشکلی علتی دارد
معمولا ترس از اجتماع در اواسط نوجوانی شروع میشود، البته امکان بروز آن در کودکی هم وجود دارد. بندرت ممکن است شروع این اختلال در بزرگسالی باشد. این مشکل هم مثل بسیاری مشکلات دیگر در اثر تلفیقی از علل محیطی و ژنتیکی بوجود میآید.
ژنها: بعضی ژنها ممکن است در بروز اضطراب و ترس نقش داشته باشند که البته ژن دقیق مسئول ایجاد این اختلال هنوز مشخص نشده است. ضمنا ترس از اجتماع ریشه وراثتی هم دارد یعنی معمولا در خانواده و یا فامیل چندین نفر به این مشکل مبتلا هستند.
علل بیوشیمیایی: محققان بر این باورند که مواد شیمیایی طبیعی موجود در بدن ممکن است در ترس از اجتماع نقش داشته باشند مثلا عدم تعادل مادهای در مغز بنام سروتونین ، یک عامل محسوب میشود چون در تنظیم خلق و عواطف نقش دارد.
پاسخ به ترس: بعضی دانشمندان معتقدند که ساختاری در مغز که آمیگدال نام دارد در کنترل پاسخ به ترس نقش ایفا میکند. در افرادی که این قسمت مغز فعالیت بیش از حد دارد پاسخ به ترس بسیار شدیدتر است و باعث اضطراب آنها در شرایط اجتماعی میشود.
کمک نمیخواهید؟
شرم و یا حالت نگرانی مختصر در موقعیتهای جدید اجتماعی طبیعی است و ترس از اجتماع محسوب نمیشود، اما اگر حس کردید این اضطراب زندگی شما را سیاه کرده، باید درمان شوید. به هر حال این هم مشکلی است که بوجود آمده و باید برطرف شود، در غیر اینصورت بسیاری از موقعیتهای اجتماعی را از دست میدهید و روزبهروز منزویتر خواهید شد. حالاتی متداول در زندگی روزمره وجود دارد که اگر تحمل آن برایتان سخت است و در این شرایط دچار اضطراب میشوید حتما باید به روانپزشک مراجعه کنید، نمیتوانید از اتاق استراحت عمومی در محل کار و یا تلفن عمومی استفاده کنید، نمیتوانید کالایی را که مشکل دارد به مغازه پس بدهید، اصلا با غریبهها ارتباط برقرار نمیکنید، نمیتوانید در حضور دیگران چیزی بنویسید، به هیچوجه تماس چشمی برقرار نمیکنید، نمیتوانید در اتاقی وارد شوید که قبل از شما افرادی در آن نشستهاند، قادر نیستند در رستوران غذا سفارش دهید، دوست ندارید شما را به افراد غریبه معرفی کنند، هیچ وقت شروع کننده صحبت و مکالمه نیستید.
درمان پذیر است، نگران نباشید
خوشبختانه این مشکل را میتوان درمان کرد. البته هر چه زودتر برای درمان اقدام شود بهتر است. معمولا دو روش درمانی وجود دارد که بسیار موثر است، یکی دارودرمانی است که معمولا از ضدافسردگیها استفاده میشود اما ممکن است از داروهای ضداضطراب و داروهایی موسوم به بتابلوکرها هم استفاده شود تا علائم فیزیکی مثل تپش قلب، فشارخون بالا و لرزش برطرف شود. دیگری رواندرمانی است که از روش رفتار درمانی شناختی استفاده میشود که بسیار هم موثر عمل میکند. در این روش اساس کار تفکرات خود شماست، بدون اینکه به سایر افراد یا موقعیتها توجه شود. در اصل تفکرات اصلی و ریشهای شما محور قرار داده میشود و بعد از شما میخواهند خود را در شرایط ناخواستهای که قابل تغییر نیست فرض کنید و حال با همان تفکرات اصلی،رفتاری صحیح و مثبت تعریف کنید. در مواردی هم در مراحل خاصی از درمان، فرد را بتدریج در شرایط اجتماعی اضطرابساز قرار میدهند تا بتواند در این شرایط با مهارت کافی و اعتمادبهنفس لازم برخورد داشته باشد.
درمانگر معمولا مهارتهای اجتماعی فرد را بالا میبرد و با او تمرینهای مختلفی انجام میدهد تا فرد بتواند اعتماد به نفس لازم در برخورد با شرایط مختلف را بدست بیاورد.
آستین ها را بزنید بالا
علاوه بر ادامه روشهای درمانی خودتان هم باید روشهایی را بکار ببندید تا بتوانید از پس این مشکل برآیید. )1 افکار منفی در مورد خودتان نداشته باشید و این جور تفکرات را دور بریزید. )2 از تمرینهای شل کننده یا ریلاکسیشن استفاده کنید. )3 یاد بگیرید چطور با استرس مقابله کنید. )4 با افرادی که حس میکنید با آنها راحتترید رابطه برقرار کنید. )5 وقتی اضطراب دارید در فعالیتهای لذت بخش و سرگرمیهای مورد علاقه شرکت کنید. )6 خواب کافی داشته باشید. )7 رژیمغذایی متعادل را فراموش نکنید. )8 اهداف واقعی داشته باشید و آرزوهای دست نیافتنی را کنار بگذارید . )9هیچگاه از موقعیتهایی که شما را ناراحت میکنند فرار نکنید بلکه سعی کنید بتدریج با این موقعیتها روبرو شوید تا مهارت کافی پیدا کنید.)01 با دوستان یا بستگان قرار بگذارید که بعضی اوقات ناهار را در مکان عمومی صرف کنید. )11 تماس چشمی داشته باشید و اولین کسی باشید که به دیگران سلام میکنید و یا موفقیتی را تبریک میگویید. )21 مکالمه را شما آغاز کنید اما اطلاعات خود را با مطالعه روزنامه و یا سایر مطبوعات افزایش دهید تا حرفی برای گفتن داشته باشید.)31 از دیگران تقدیر و تشکر کنید. )41 بر روی خصوصیات شخصیتی خودتان که به آنها علاقه دارید بیشتر متمرکز شوید. )51 نسبت به دیگران علاقه نشان دهید و در مورد منزل، فرزندان،نوهها، سرگرمیها یا مسافرتهایشان با آنها صحبت کنید. )61 از افراد غریبه و ناآشنا آدرس بپرسید تا تمرین بیشتری کرده باشید. فراموش نکنید افکار ناراحت کننده منشا اضطراب هستند، مثل:<اگر در امتحان رد شوم چی میشود؟>
یکی از مهمترین اقدامات در این زمینه آن است که به آخرین حد مسئله فکر کنید. اگر پاسخ شما به یک سوال اشتباه باشد چه میشود؟ آسمان به زمین میآید؟!از صفحه روزگار محو میشوید؟!مسلما خیر. پاسخ صحیح را یاد میگیرید و اطلاعاتتان بیشتر میشود. بهتر است در مواقعی که تنها هستید در مورد افکار منفی به حد نهایی آن فکر کنید و بعد تمرین کنید که مثبت اندیش باشید